Zdrowa i dobrze zbilansowana dieta wpływa na nasze zdrowie i samopoczucie. Jednym z najważniejszych składników w codziennym jadłospisie powinny być węglowodany, które są źródłem energii. Dlaczego uważa się, że węglowodany złożone są lepsze dla ludzkiego organizmu niż węglowodany proste? Jaką rolę odgrywają one w ludzkim organizmie?
Czym są węglowodany złożone?
Węglowodany złożone i proste to cukry pochodzenia roślinnego. Są związkami chemicznymi, które składają się z tlenu, węgla i wodoru. Część jest dla ludzi przyswajalna, a część nieprzyswajalna z żywności. Węglowodany to podstawowe źródło energii dla każdego człowieka.
Czym w takim razie są węglowodany złożone? To węglowodany, które powstają z przyswajanych węglowodanów prostych – cukry proste (monosacharydy) łączą się w łańcuchy, tworząc disacharydy, oligosacharydy lub polisacharydy. Do węglowodanów złożonych zaliczamy m.in. dwucukier laktozę, która jest obecna w mleku.
Ogromnym walorem węglowodanów złożonych jest to, że albo są znacznie dłużej przyswajane niż węglowodany proste, albo w ogóle nieprzyswajalne. Nieprzyswajalny jest np. błonnik pokarmowy, którego głównymi zadaniami są: oczyszczenie organizmu z produktów ubocznych przemiany materii i regulowanie perystaltyki jelit. Z kolei węglowodany złożone, które są trawione w ludzkim układzie pokarmowym, najpierw są dzielone na mniejsze części, a dopiero potem trawione.
Podział węglowodanów
Jak wspomnieliśmy wcześniej, najprostszy podział węglowodanów obejmuje węglowodany proste i złożone. Czym się od siebie różnią i gdzie występują?
Węglowodany (cukry) proste, inaczej monosacharydy, to najprostsze źródło energii, które jest łatwo i szybko trawione. Produkty, w których znajdują się cukry proste, są zazwyczaj bardzo kaloryczne. Zaliczamy do nich np.:
- glukozę, która jest najpowszechniejszym cukrem, występującym m.in. w modzie i owocach;
- fruktozę, którą znajdziesz w sokach owocach, a także – podobnie jak glukozę – w owocach i miodzie, z kolei sztucznie wytworzony syrop glukozowo-fruktozowy to składnik wielu słodyczy i przekąsek.
Węglowodany proste występują również m.in. w jasnym pieczywie, ciastach, napojach gazowanych i wysoko przetworzonych produktach żywnościowych.
Węglowodany, inaczej cukry złożone, są nieprzyswajalne bądź trudno przyswajalne ze względu na budowę z co najmniej dwóch cukrów prostych. Wyróżniamy wśród nich np.:
- laktozę, która jest dwucukrem mlecznym zbudowanym z galaktozy i glukozy;
- sacharozę, czyli najważniejszy składnik cukru spożywczego, który również jest dwucukrem złożonym z fruktozy i glukozy;
- celulozę – wielocukier, o którym więcej dowiesz się z tego artykułu: https://uczymyjakslodzic.pl/celuloza-co-to-jest-i-gdzie-wystepuje-wlasciwosci-i-zastosowania-celulozy/.
Funkcje węglowodanów złożonych
Węglowodany złożone odgrywają wiele ważnych ról w ludzkim organizmie – m.in.:
- są źródłem energii;
- wpływają na prawidłowe działanie układu nerwowego i serca;
- wspomagają trawienie tłuszczów;
- są elementem struktur RNA i DNA.
Na koniec warto podkreślić, że węglowodany złożone pozwalają na dłuższy proces trawienia i dostawy energii do organizmu. Dzięki temu, że ich trawienie jest bardziej skomplikowane, węglowodany złożone uznaje się za lepsze źródło energii od węglowodanów prostych. Dostarczanie przez nich energii jest rozłożone w czasie, a co za tym idzie – poczucie sytości utrzymuje się dłużej. Poza tym ich strawienie wymaga większej pracy układu pokarmowego.
*artykuł sponsorowany
